- Akredytywa – dokument wystawiany przez bank na żądanie klienta, gwarantujący zapłatę za towar lub usługę dostawcy w określonym terminie i na określonych warunkach.
- Amortyzacja – stopniowe umarzanie zadłużenia poprzez spłatę rat kapitałowych i odsetkowych.
- Anuitet – stała rata kredytu składająca się z części kapitałowej i odsetkowej, która jest taka sama przez cały okres kredytowania.
- Bank hipoteczny – bank specjalizujący się w udzielaniu kredytów hipotecznych zabezpieczonych hipoteką na nieruchomości.
- Bankowość elektroniczna – usługa umożliwiająca klientom banku dostęp do swoich rachunków i produktów bankowych za pomocą internetu, telefonu lub innego urządzenia elektronicznego.
- Bankowość mobilna – usługa umożliwiająca klientom banku dostęp do swoich rachunków i produktów bankowych za pomocą telefonu komórkowego lub innego urządzenia mobilnego.
- Bazowy wskaźnik procentowy – stopa procentowa ustalana przez Narodowy Bank Polski, która stanowi podstawę dla oprocentowania kredytów i depozytów w złotych.
- BIK – Biuro Informacji Kredytowej, instytucja gromadząca i udostępniająca informacje o historii kredytowej klientów banków i innych instytucji finansowych.
- BOCIAN – Bankowy Ośrodek Certyfikacji i Nadzoru, instytucja nadzorująca działalność banków hipotecznych i emitująca certyfikaty hipoteczne.
- Bonifikata – obniżenie oprocentowania kredytu lub opłaty za jego udzielenie przez bank na określony czas lub warunkach.
- Budżet domowy – plan dochodów i wydatków gospodarstwa domowego na określony okres czasu, np. miesiąc lub rok.
- Cashback – usługa polegająca na zwrocie części kwoty wydanej przez klienta za zakupy kartą płatniczą lub innym środkiem płatności elektronicznej.
- Certyfikat hipoteczny – papier wartościowy emitowany przez bank hipoteczny, który stanowi zabezpieczenie dla kredytu hipotecznego udzielonego przez ten bank.
- CHF – skrót od franka szwajcarskiego, waluty obcej używanej do oprocentowania niektórych kredytów hipotecznych w Polsce.
- CIR – skrót od Credit Information Report, raportu informacyjnego o historii kredytowej klienta wydawanego przez BIK lub inną agencję informacji gospodarczej.
- CKK – skrót od Centralnej Księgi Kredytowej, rejestru prowadzonego przez NBP, który zawiera informacje o wszystkich kredytach udzielanych przez banki w Polsce.
- CRIF – skrót od Credit Reference Information Facility, agencji informacji gospodarczej zajmującej się zbieraniem i udostępnianiem danych o historii kredytowej klientów instytucji finansowych.
- CRR – skrót od Capital Requirements Regulation, rozporządzenia Unii Europejskiej dotyczącego wymogów kapitałowych dla instytucji finansowych.
- CVV/CVC – skrót od Card Verification Value/Card Verification Code, kodu zabezpieczającego znajdującego się na karcie płatniczej, który jest wymagany przy dokonywaniu transakcji internetowych lub telefonicznych.
- Kredyt – to umowa między bankiem a klientem, na mocy której bank udziela klientowi określoną kwotę pieniędzy na określony cel i czas, a klient zobowiązuje się do jej zwrotu wraz z odsetkami i innymi opłatami.
- Oprocentowanie – to procentowa stawka, która określa wysokość odsetek naliczanych od kwoty kredytu. Oprocentowanie może być stałe (niezmienne przez cały okres kredytowania) lub zmienne (zależne od stopy referencyjnej, np. WIBOR).
- Prowizja – to opłata pobierana przez bank za udzielenie kredytu. Prowizja może być jednorazowa (płatna na początku lub na końcu kredytowania) lub rozłożona na raty.
- RRSO – to rzeczywista roczna stopa oprocentowania, która pokazuje całkowity koszt kredytu w skali roku. RRSO uwzględnia nie tylko oprocentowanie nominalne, ale także prowizję, ubezpieczenie i inne opłaty związane z kredytem.
- Rata – to kwota, którą kredytobiorca musi płacić co miesiąc do banku za spłatę kredytu. Rata może być równa (stała przez cały okres kredytowania) lub malejąca (spada wraz ze spłatą kapitału).
- Całkowita kwota do spłaty – to suma wszystkich rat i opłat, jakie kredytobiorca musi zapłacić do banku za cały okres spłaty kredytu.
- Zdolność kredytowa – to zdolność finansowa kredytobiorcy do spłaty kredytu. Bank ocenia zdolność kredytową na podstawie dochodów, wydatków i zobowiązań kredytobiorcy oraz wartości nieruchomości stanowiącej zabezpieczenie kredytu.
- Wkład własny – to część wartości nieruchomości, którą kredytobiorca musi sfinansować ze swoich środków przy zaciąganiu kredytu hipotecznego. Wkład własny może wynosić od 10% do 20% wartości nieruchomości.
- Hipoteka – to ograniczone prawo rzeczowe na nieruchomości stanowiącej zabezpieczenie kredytu hipotecznego. Hipoteka daje bankowi prawo do zajęcia i sprzedaży nieruchomości w przypadku niespłacania rat przez kredytobiorcę.
- Akcja – to papier wartościowy, który daje właścicielowi prawo do własności części przedsiębiorstwa – spółki akcyjnej. Jego udział zależy od liczby akcji, które posiada, w stosunku do całości akcji danej spółki. Prawa i obowiązki akcjonariusza wynikają z rodzaju posiadanych przez niego akcji.
- Bancassurance – to oferowanie ubezpieczeń przez banki na podstawie umów zawartych pomiędzy bankiem a ubezpieczycielem. Celem tego rozwiązania jest zwiększenie oferty banku i zapewnienie klientom dodatkowej ochrony finansowej2.
- Bankowy Arbitraż Konsumencki – to podmiot uprawniony do prowadzenia postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów pomiędzy konsumentami-klientami a bankami w zakresie roszczeń pieniężnych z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy kredytowej lub pożyczkowej2.
- Bankowy Fundusz Gwarancyjny – to instytucja powstała w celu zapewnienia bezpieczeństwa i stabilności systemu bankowego. Podstawowym zadaniem BFG jest ochrona środków pieniężnych należących do klientów banków w przypadku upadłości lub zagrożenia upadłością banku. BFG gwarantuje zwrot depozytów do wysokości 100 tys. euro na osobę2.
- BLIK – to polski system płatności mobilnych, który umożliwia użytkownikom smartfonów dokonywanie płatności w sklepach stacjonarnych i internetowych, wypłacanie i wpłacanie gotówki w bankomatach oraz wykonywanie przelewów między osobami za pomocą kodu BLIK lub numeru telefonu2.
- Cash back – to usługa bankowa polegająca na możliwości wypłaty gotówki w momencie płacenia kartą za produkty lub usługi. Cash back jest dostępny w wybranych punktach handlowych i usługowych i zwykle wynosi kilka procent wartości transakcji2.
- Depozyt – to środki pieniężne, które lokujemy w banku na czas określony lub nieokreślony. Depozyt na czas określony to zwykle lokata bankowa, która oferuje wyższe oprocentowanie niż rachunek oszczędnościowy, ale wymaga zachowania terminu umowy. Depozyt na czas nieokreślony to zwykle rachunek oszczędnościowy, który pozwala na dowolne wpłaty i wypłaty środków bez utraty odsetek.
- Dywidenda – to część zysku spółki akcyjnej, która jest wypłacana akcjonariuszom proporcjonalnie do liczby posiadanych przez nich akcji. Dywidenda jest źródłem dochodu dla inwestorów giełdowych i może być wypłacana co roku lub częściej1.
- Formularz Informacyjny – to dokument, który otrzymujemy z banku przed podjęciem decyzji o kredycie hipotecznym. Formularz Informacyjny zawiera wszystkie informacje dotyczące kosztów kredytu, takie jak oprocentowanie, prowizja, RRSO, rata czy całkowita kwota do spłaty. Formularz Informacyjny jest dokumentem obowiązkowym i ujednoliconym dla wszystkich banków i pozwala na porównanie ofert kredytowych.
- Karta debetowa – to karta wydawana do zwykłego rachunku rozliczeniowego. Możesz nią płacić w sklepie i wybierać pieniądze z bankomatu. Z kartą debetową możesz wydawać tylko tyle, ile masz na koncie – nie więcej.
- Karta kredytowa – jest rodzajem karty płatniczej z indywidualnym numerem rachunku. Płacąc tą kartą, korzystamy z przyznanego nam przez bank limitu kredytowego. Oznacza to, że płacąc kartą kredytową, zadłużamy się. Karta kredytowa ma jednak tzw. okres bezodsetkowy, który zwykle wynosi 30 dni. Oznacza to, że jeśli do 30 dni spłacimy wykorzystany limit, nie zapłacimy żadnych odsetek.
- Konto oszczędnościowe – to rodzaj rachunku bankowego służący do gromadzenia oszczędności. Konto oszczędnościowe oferuje wyższe oprocentowanie niż rachunek rozliczeniowy, ale niższe niż lokata bankowa. Konto oszczędnościowe pozwala na dowolne wpłaty i wypłaty środków bez utraty odsetek.
- Konto rozliczeniowe – to podstawowy rachunek bankowy służący do codziennych operacji finansowych. Konto rozliczeniowe pozwala na odbieranie przelewów (np. wynagrodzenia), dokonywanie płatności (np. za rachunki), korzystanie z karty debetowej czy BLIK-a oraz zarządzanie innymi produktami bankowymi (np. lokatami czy kredytami).
- Kredyt konsumpcyjny – to rodzaj krótko- lub średnioterminowego kredytu udzielanego przez bank na dowolny cel konsumpcyjny (np. zakup sprzętu AGD czy samochodu). Kredyt konsumpcyjny nie wymaga wniesienia wkładu własnego ani ustanowienia hipoteki, ale może być droższy od kredytu hipotecznego ze względu na wyższe ryzyko dla banku.
- Księga wieczysta – to jawny dokument, pozwalający ustalić stan prawny nieruchomości. Księga składa się z okładki oraz czterech działów, w których zawarte muszą być wszystkie dane określające stan prawny nieruchomości – m.in.: rodzaj nieruchomości, metraż, właścicieli
- Całkowity koszt kredytu – to wszystkie koszty związane z kredytem, zsumowane w jednej liczbie. W ramach całkowitego kosztu kredytu uwzględniamy takie należności, jak: oprocentowanie, prowizje, ubezpieczenia, koszty prowadzenia rachunku i wiele innych.
- Dłużnik – to osoba lub podmiot, który zaciągnął kredyt lub pożyczkę i jest zobowiązany do jego spłaty wraz z odsetkami i innymi opłatami.
- Kapitał – to kwota pieniężna udostępniona przez bank na podstawie umowy kredytowej. Kapitał jest spłacany przez kredytobiorcę w ratach wraz z odsetkami i innymi opłatami.
- Koszt kredytu – to suma wszystkich opłat ponoszonych przez kredytobiorcę w związku z korzystaniem z kredytu. Koszt kredytu obejmuje m.in.: oprocentowanie, prowizję, ubezpieczenie, koszty prowadzenia rachunku czy opłaty za przedłużenie lub wcześniejszą spłatę kredytu.
- Kredyt gotówkowy – to rodzaj kredytu konsumpcyjnego udzielanego przez bank na dowolny cel niezwiązany z nieruchomością. Kredyt gotówkowy nie wymaga wniesienia wkładu własnego ani ustanowienia hipoteki, ale może być droższy od kredytu hipotecznego ze względu na wyższe ryzyko dla banku.
- Kredyt hipoteczny – to rodzaj długoterminowego kredytu udzielanego przez bank na zakup lub budowę nieruchomości (np. domu czy mieszkania). Kredyt hipoteczny wymaga wniesienia wkładu własnego oraz ustanowienia hipoteki na nieruchomości stanowiącej przedmiot kredytowania.
- Kredyt odnawialny – to rodzaj kredytu udzielanego przez bank na rachunku bieżącym lub oszczędnościowym klienta. Kredyt odnawialny pozwala klientowi korzystać z dodatkowych środków finansowych do wykorzystania w ramach ustalonego limitu. Klient może wielokrotnie wykorzystywać i spłacać kredyt odnawialny bez konieczności składania nowego wniosku.
- Kredyt samochodowy – to rodzaj kredytu konsumpcyjnego udzielanego przez bank na zakup samochodu nowego lub używanego. Kredyt samochodowy może być udzielany na podstawie umowy kupna-sprzedaży lub umowy leasingowej. Kredyt samochodowy może wymagać ustanowienia hipoteki na samochodzie stanowiącym przedmiot kredytowania lub wykupienia dodatkowego ubezpieczenia.
- LTV – to wyrażony w procentach współczynnik „Loan to value”, czyli stosunek wysokości kredytu hipotecznego do wartości nieruchomości, na którą kredyt jest brany. LTV wpływa na wysokość wkładu własnego oraz oprocentowania kredytu hipotecznego.
- Marża – to stały element oprocentowania kredytu. Oznacza to, że jeśli podpiszemy umowę kredytową i będziemy wywiązywać się z obowiązków w niej zawartych, to marża kredytu nie może ulec zmianie. Marża jest ustalana indywidualnie przez bank i zależy od wielu czynników, takich jak: wysokość LTV, zdolność kredytowa czy historia współpracy z bankiem.
- Pożyczka – to umowa między pożyczkodawcą a pożyczkobiorcą, na mocy której pożyczkodawca udziela pożyczkobiorcy określoną kwotę pieniędzy na określony czas, a pożyczkobiorca zobowiązuje się do jej zwrotu wraz z odsetkami i innymi opłatami. Pożyczka różni się od kredytu tym, że pożyczkodawcą nie musi być bank ani instytucja finansowa.