Masz kredyt 10000 zł? A może wziąłeś kredyt hipoteczny 300 tys. zł? Zobacz, czy w Twoim przypadku jest możliwe zastosowanie waloryzacji sądowej. Dowiedz się, na czym polega ten mechanizm i kiedy można z niego skorzystać.
Czym jest waloryzacja sądowa?
Waloryzacja sądowa to instytucja, która pozwala na zmianę wysokości zobowiązania pieniężnego w przypadku istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza. Sąd może zmienić wysokość lub sposób spełnienia świadczenia pieniężnego, a nawet obu łącznie, po rozważeniu interesów stron i zgodnie z zasadami współżycia społecznego.
Waloryzację sądową stosuje się w przypadkach, gdy strony nie zastrzegły klauzuli waloryzacyjnej, a zmiana siły nabywczej pieniądza była duża i naruszona została równowaga między stronami zobowiązania. Celem takiej waloryzacji jest przywrócenie rzeczywistej wysokości długu, na przykład kredytu 10000 zł. Waloryzacja sądowa ma charakter jednorazowy i obejmuje nie tylko zobowiązania wynikające z czynności prawnej, ale i z innych zdarzeń.
Kiedy można zastosować waloryzację sądową?
Orzeczenie sądu jest konstytutywne, gdyż zmienia ono treść stosunku obligacyjnego. Art. 358 §3 k.c. wskazuje przesłanki tej instytucji: istotna zmiana siły nabywczej pieniądza, zmiana podczas trwania zobowiązania – musi nastąpić po powstaniu stosunku prawnego, ale przed jego wygaśnięciem oraz żądanie strony – sąd nie działa z urzędu.
Sąd ma kompetencje w zakresie zmiany wysokości zobowiązania, na przykład kredytu hipotecznego 300 tys. zł, lub sposobu jego spełnienia, a nawet obu łącznie. Sąd musi mieć na względzie interesy obu stron oraz zasady współżycia społecznego. Celem takiej waloryzacji jest przywrócenie rzeczywistej wysokości długu.
Co to jest klauzula waloryzacyjna?
Klauzula waloryzacyjna to umowne postanowienie, które przewiduje określenie wielkości świadczenia (np. kwoty wynagrodzenia) za pomocą innego niż pieniądz miernika wartości (lub zespołu takich mierników). Jest to narzędzie, które pozwala na przywrócenie stanu równowagi ekonomicznej między stronami umowy. Najbardziej typowe są klauzule waloryzacyjne na wypadek wysokiej inflacji lub wzrostu cen materiałów budowlanych.